Pinoyshrek

Saturday, April 8, 2023

Tsismis

TSISMIS

ni Dennis B. Lacsam

Kultura na ng napakaraming Pilipino

Ang manghalukay ng buhay ng kung sino-sino

Wala tayong pinapatawad kung ito ma’y negatibo

O magdudulot ng kapighatian sa isang tao.

Sabi nga sa awit ni Rico Blanco ng Rivermaya

Ang chismis ay pambansang marijuana

May opyo ang balita kaya’t sa bibig ay sanga-sanga

Nagpe-pyesta ang tsimosa sa inimbentong intriga.

Ang tsismis ay walang saysay na usapan

Paninirang-puri’t puro kasinungalingan

Karaniwang taglay nito ang masamang hangarin

Na ang biktima ay saktan kung hindi man ay sirain.

Tinataglay ng isang masugid na dalahira

Ang magkalat ng istoryang kanyang gawa-gawa

Mga kwentong hindi kapani-paniwala

Na lalason sa isipan ng bulag na maniniwala.

Kaya’t huwag na tayong magtataka

Kung bakit maging fake news ay bumebenta

Sapagkat ang sambayanan ay patuloy na umaasa

Sa balitang walang kwenta at walang sustansya!

Madali para sa atin ang makisawsaw

Lalo na’t bago ang balita, hindi tayo magkamayaw!

Pinupupog natin ng likes at heart ang isang video

O kaya’y ise-share pa kung kani-kanino.

Tuwang-tuwa tayo sa mga scandal

Trending na tsismis ng mga kahihiyan

Nagdiriwang tayong mabalitaan

Na ang ating kakilala’y may kabalahuraan.

Kung ang tsismis ay isa mang bisyo

O kaya naman ay isang opisyo

Wag tayong tayong mamuhunan sa buhay ng isang tao

Pagkat ito’y di tama at gawang makatao!

Seasons

Seasons

By Dennis B. Lacsam

A season is a division of the year

Changes in weather, ecology, and daylight

it reaches and affects our nature’s exterior

by changes in the intensity of sunlight.

Winter, Spring, Summer, and Autumn

Are four special seasons for reasons

Humanity and nature’s variations

Change depending on the weather’s form

Winter brings sadness, heartbreak, loneliness, and condition

Spring sets hope, new beginnings, and occasions

Summer signifies protection and an abundance of distractions

Autumn represents successes and dissatisfaction

Throughout history, cultures, science, and astrology

seasons are linked to humanity

nature's immense influence on our lives

are connected in our bones, hearts, and minds.

The Leader in Me

The Leader in Me

By Dennis B. Lacsam

According to my research, the right of every Filipino youth to free education is upheld under the Philippine Constitution of 1987. However, the nation's system of education continues to be hampered by high dropout rates and mediocre performance on national and international achievement tests.

The same fundamental challenges that have affected Philippine education since colonial times now exist. Poor student performance, meager teacher quality in a system where teachers are at the focus of the learning system, outdated learning materials, excessive centralization, and insufficient financial resources are just a few of these.

If I will be given a chance to become one of the heads of any branch of government office, for sure, I will choose to become the Secretary of the Department of Education because I want to make a solution to the prevalent problems in the education sector which I mentioned above.

As the department's chief, I will make sure to uphold and be honest about my vision for the educational system: one that supports cultural diversity, is free of prejudice, provides a secure environment and upholds human rights, and develops qualities, abilities, and aptitude among others.

And since my major duty is to exercise control over the entire department, I will advise the President on pertinent matters related to education by promulgating rules and regulations necessary to carry out the objectives, policies, functions, plans, programs, and projects of the Department. Likewise, I will exercise disciplinary powers over officials and employees in accordance with existing laws by formulating and enforcing a management control system to measure and evaluate performance.

With all these in mind, I know I will become an effective leader, and all the education stakeholders will be benefited from my goals and leadership styles. This I accept as true is the most important contemplation a leader should consider for education is something that no one can ever take away from a person – a gift that provides him/her stability, security, equality, and protection for him/her to be a useful part of society, and a contributing member as well.

Pagbabago

PAGBABAGO

ni Dennis B. Lacsam

Sa kabila ng pananakop ng dayuhang mapaniil

Naibangon ng Asyano ang bayan sa hilahil

Pagkatapos ng digmaa’y iwinaksi ang panimdim

Taas-noong tinutulan ang kalabang sukab at sakim.

Transisyon ng mga bansa sa Timog nitong Asya

Nasilayan ng pagbabago, at kakaibang pag-asa

Monarkiyang tradisyunal napaltan ng republika

Pantay-pantay na karapatan, isinulong ng demokrasya

Edukasyon na pundasyon nitong baya’y pinayabong

Pinalakas ang panitikan bilang sandata sa pagbangon.

Pinayaman maging sining at kultura ng rehiyon

Itinuro ang disiplina, kasangkapan ang relihiyon.

Nagsumikap ang Asyanong magkaroon ng karapatan

Na magpaunlad ng ekonomiya at kulturang nakasanayan

Sandata ang kasipagan na likas sa mamamayan

Nakipagpalitan ng kalakal sa iba’t ibang bayan.

Kababaiha’y pinaimik, pinakilos at hinamon

Binigyan ng tungkulin at hindi ikinahon.

Hinayaang makibaka at makipagpulong

Manindigan sa sarili at mamuno ng isang nasyon.

Sa pagdaan ng panahon Timog Asya’y nakikila

Hindi lamang sa sining na komplikado’t sinauna.

Bantog din sa sipag at kakaibang disiplina

Mapagmahal sa kasaysayan, may malasakit sa pamilya.

Monday, July 13, 2020

G 8 - Pambungad na Aralin

Panuto: Basahin at pagnilayang mabuti ang dalawang sanaysay na ito. Humanda sa pambungad na talakayan.

Ang Makahiya
Onofre Pagsanghan

May damong ligaw sa ating bayan na kung tawagin nati'y "Makahiya." Huwag mong makanti ang damong ito't dagling iikom. At kapag ito'y nakaikom na'y mahirap mo na uling mapabukadkad. Ang Makahiya ay maraming tinik. Kapag nagkamali ka nang tangan ay dagli kang magagalusan. Ang Makahiya ay walang bunga, walang katuturan -- hindi gamot, hindi rin gulay. Ang "Makahiya" ay balakid sa paglaki ng ibang tanim na napapakinabangan. Kung kaya't ang "Makahiya" ay binubunot, tinatapon, at sinisigan; sapagka't kapag napabayaan kay bilis nitong kakalat at maghahari-harian sa buong halamanan.

Taglay ng marami sa ating mga kababayan ang isang kaugaliang tulad ng "Makahiya." Ito'y ang labis na pagkamahiyain. Ang karupukang ito'y isang balakid sa pag-unlad. Ayaw mamuno. Nahihiya. Kiming sumalungat sa kasamaan. Nahihiya. Kiming ipagtanggol ang katarungan. Nahihiya. Kiming makipagpaligsahan. Nahihiya. Ayaw maiba sa karamihan. Nahihiya. Takot mag-isa kahit na sa gawang kabutihan. Nahihiya.

Ang labis na hiya'y nagsusupling pa rin ng ibang karupukan. Ang labis na mahiyain kapag napagsabihan ay nagtatampo; kapag napagsalitaan ay nagmamaktol; kapag napulaan ay nasisiraan ng loob; kapag sumama ang loob ay di na makikiisa kahit na sa kanyang sariling ikauunlad. Ito'y mga karupukang supling ng labis na hiya.

Ako ang huling magpapayong itapon natin sa hangin ang hiya. Ang taong walang hiya ay masahol kaysa taong labis ang hiya. Ang aking iminumungkahi ay ang wastong pagpapahalaga sa hiya. Ikahiya ang dapat ikahiya -- ang paggawa ng masama, ang paglabag sa utos ng Diyos, ang paglapastangan sa kapuwa. Nguni't huwag nating payagang ang ating hiya ay pumigil sa ating pag-unlad sa kasaganaan. Huwag nating payagang magapos tayo ng labis na hiya sa pagsalungat sa kasamaan. Huwag nating payagang ang ating hiya ay maging isang damong ligaw na sasakal sa ating pagpupunyagi sa kabutihan. Lagutin natin ang gapos ng labis na hiya. Bunutin natin ang damong "Makahiya" sa ating katauhan -- bunutin at sigan. Lakas loob na umusad sa ikasasagana ng bayan. Lakas loob na bumukod at sumalungat sa kasamaan. Lakas-loob na ipagsanggalang, kahit na mag-isa, ang katarungan. Lakas-loob na magpunyagi sa ipagtatagumpay ng kabutihan.

Sa Kabataan
Onofre Pagsanghan

- I -

Isa sa mga salitang napag-aralan natin sa wikang Pilipino ay ang salitang "nabansot." Kapag ang isang bagay raw ay dapat pang lumaki ngunit ito’y tumigil na sa paglaki, ang bagay na ito raw ay nabansot. Marami raw uri ng pagkabansot, ngunit ang pinakamalungkot na uri raw ay ang pagkabansot ng isipan, ng puso, at ng diwa.Ang panahon ng kabataan ay panahon ng paglaki, ngunit ang ating paglaki ay kailangang paglaki at pag-unlad ng ating buong katauhan, hindi lamang ng ating sukat at timbang. Kung ga-poste man ang ating taas at ga-pison man ang ating bigat, ngunit kung ang pag-iisip naman nati’y ga-kulisap lamang, kay pangit na kabansutan. Kung tumangkad man tayong tangkad-kawayan, at bumilog man tayong bilog-tapayan, ngunit kung tayo nama’y tulad ni "Bondying" ay di mapagkatiwalaan—anong laking kakulangan. Kung magkakatawan tayong katawang "Tarzan" at mapatalas ang ating isipang sintalas ng kay Rizal, ngunit kung ang ating kalooban nama’y itim na duwende ng kasamaan—anong kapinsalaan para sa kinabukasan.

- II -

Kinabukasan. Kabataan, tayo raw ang pag-asa ng Inang Bayan. Tayo raw ang maghahatid sa kanya sa langit ng kasaganaan at karangalan, o hihila sa kanya sa putik ng kahirapan at kahihiyan. Ang panahon ng pagkilos ay ngayon, hindi bukas, hindi sa isang taon. Araw-araw ay tumutuwid tayong palangit o bumabaluktot tayong paputik. Tamang-tama ang sabi ng ating mga ninunong kung ano raw ang kamihasnan ay siyang pagkakatandaan. Huwag nating akalaing makapagpapabaya tayo ng ating pag-aaral ngayon at sa araw ng bukas ay bigla tayong magiging mga dalubhasang magpapaunlad sa bayan. Huwag nating akalaing makapagdaraya tayo ngayon sa ating mga pagsusulit, makakupit sa ating mga magulang at sa mahiwagang araw ng bukas makakaya nating balikatin and mabibigat na suliranin ng ating bansa. Huwag nating akalaing makapaglulublob tayo ngayon sa kalaswaan at kahalayan, at sa mahiwagang araw ng bukas bigla tayong magiging ulirang mga magulang.

Kabataan, ang tunay na pag-ibig sa bayan, ang tunay na nasyonalismo, ay wala sa tamis ng pangarap, wala rin sa pagpag ng dila. Ang tunay na pag-ibig ay nasa pawis ng gawa.

Tuesday, January 30, 2018

On-line Shopping

Tanghalang Pangmamimili – Provincial Contest 2017

Theme: Consumer Rights in the Digital Age

Name of School: Col. Lauro D. Dizon Memorial National High School

Address: Mavenida Ext., San Pablo City, Laguna

Tel No.: Tel No. 562-7378

Contact Person and No.: LORENZA B. UMALI, TLE Coordinator, 0995-7566-963

Name of Guild: TIKLAD (Talento sa Indayog ng Kabataang Lauro Dizon)

Title of Play: ONLINE SHOPPING

Total Number of Characters: 20 Characters

Estimated Time Frame Including Set-up of Props: 16 Minutes Play, 2 Minutes for Cheering and 2 Minutes for Props Setting

“Online Shopping”

Plot:

“Ang wastong kabatiran ng bawat mamimili sa kanyang karapatan ang magpapalaya sa kanya upang hindi siya maloko, maisahan o madaya ng isang manggagantso na kalimitang nag-aalok ng pekeng produkto o palpak na serbisyo sa Internet.

Ang istorya ng “Online Shopping” ay tatalakay sa matalinong pagbibigay ng impormasyon sa mga mamimili upang hindi sila maloko sa anumang kalakalan ng produkto at serbisyo sa cyberspace.

Layunin ng dula na iparating sa madlang manonood sa pamamagitan ng isang SATIRIKONG PAGTATANGHAL (o yung katawa-tawang palabas na nagpapakita ng katungakan, kabalintunaan at eksaherasyon upang ipakita ang maling gawi at ugali ng karakter) na ang pagiging mapag-usisa, at mapagduda ang mga ugaling dapat taglayin ng isang netizen sa mga online business transactions.